روشهای کاربردی سازی پژوهش در سطح دانشگاهی
توسط استادان گرامی و دانشجویان ارشد و دکترا
در اين بخش روشها و فنون «پژوهش علمی هوشمند یا روش تحقیق ایرانی» در سطح دانشگاهي، تقديم شده است. منظور ما از دانشگاه در اين کتاب، استادان گرامي و دانشجويان ارشد و دکترا می‌باشند زیرا دیر زمانی است که در دانشگاه های ما، پژوهش به مقاله و پایان نامه، محدود شده است و فاصله دانشگاه با صنعت و جامعه، زیاد شده است و پژوهش های دانشگاهی، غالبا در قفسه کتابخانه ها و صفحات مجلات، جا خوش کرده اند. هدف اصلي آن است که روشن شود چگونه می‌توان به‌صورتی کاملاً کاربردی و ملموس، پرسش دانشگاهي را پاسخ داد؟ و فرضيه دانشگاهي را بررسي کرد؟ تا هدفی را محقق یا مشکلی را حل نمود.
اگر قصد کاربردی سازی فرضیه یا پرسشی را دارید...
این 12 روش را بررسی یا امتحان کنید
تمرکز بر ارائه راه حل و فرضیه سازی
خلاصه روش اول
يافتن راه‌حل و ارائه فرضيه، یکی از برترين روشها در پژوهش دانشگاهی است زيرا در اين حالت ما بر راهکار نهايي حل چالش یا مشکل، تمرکز نموده و به آينده نظر داريم و با رها کردن علل و عوامل گذشته، ذهن و روان خود را از چرايي موضوع، آزاد می‌کنیم و بر چگونگي يافتن راهکارها و فرصت‌های قابل انجام، تمرکز می‌نماییم.
مثال کاربردی دانشگاهی
به این مثال ها توجه کنید: 1- ميزان سواد رسانه‌ای فرد، در تعيين نوع برداشت يا تأثیرپذیری وي از اخبار و اطلاعات دريافتي، تأثیر مستقيم دارد. 2- استفاده افراد از علم و دانش در زندگي، ضريب موفقيت و آرامش آن‌ها را افزايش می‌دهد. 3- کسب مهارتهای پژوهش اینترنتی، افراد بيکار را با فرصت‌های شغلي بيشتري آشنا می‌کند.
توليد کالا، محصول يا ارائه خدمت جديد
خلاصه روش دوم
در هیچ‌یک از کتاب‌های آسماني و علمي گذشته، نيامده که پاسخ يک پرسش يا سنجش يک فرضيه دانشگاهی، حتماً بايد به نگارش پایان‌نامه، مقاله علمي- پژوهشي يا (ISI)، طرح پژوهشي و کتاب محدود شود بلکه می توان پژوهش دانشگاهی را به تولید یک کالا، محصول یا ارائه یک خدمت منتهی ساخت.
مثال کاربردی دانشگاهی
مثال در این زمینه فراوان است زیرا هر روز افراد و شرکتهای زیادی به تولید کالا، محصول یا ارائه خدمتی جدید می پردازند اما مهم این است که این کالا، محصول یا خدمت تا چه اندازه در زمان و شرایط درست ارائه شده باشد و اینکه مجری آن از نظر دقت در پیشینه نظری، عملی و بازارسنجی تا چه اندازه جستجو و تلاش کرده باشد.
طراحي نرم افزار یا اپليکيشن تخصصی
خلاصه روش سوم
در زمینه تعریف نرم افزار و اپلیکیشن باید دانست که نرم‌افزار مجموعه‌ای از دستورالعمل و داده است که به رايانه مي‌گويد «چگونه کار کن». اين مفهوم در برابر سخت‌افزار فيزيکي قرار دارد و اصطلاح “اپليکيشن” اغلب به برنامه‌های کاربردي براي دستگاه‌های تلفن همراه مانند تلفن هوشمند اشاره می‌کند که بسیار زیاد است.
مثال کاربردی دانشگاهی
در این زمینه هم مثال زیاد است و به عنوان نمونه، ممکن است استاد محترمی احساس کند که می تواند برای مدیریت امور دانشجویان در زمینه بررسی تکالیف یا پایان نامه ها و… اپلیکیشن کاربردی طراحی و ارائه کند تا هم دانشجویان با خیال راحت کار خود را پیگیری نمایند و فرایندها روشن باشد و هم وقت استاد گرفته نشود.
تاسیس کارآفرینی، استارت آپ يا گروه اقدام
خلاصه روش چهارم
كارآفريني چرخه شكار فرصتها، به‌وسیله افراد، بدون در نظر گرفتن منابع موجود در اختيار آن‌هاست. استارت آپ نیز شرکتي است که براي ايجاد يک محصول يا خدمت جديد در شرايط عدم قطعيت فراوان، طراحی‌شده است. گروه اقدام نیز براي پاسخ به يک پرسش يا بررسي يک فرضيه مهم در سطح سازمان، شهر، استان و… تشکيل می‌شود.
مثال کاربردی دانشگاهی
در این موضوع مثال فراوان است فقط علاقه‌مندان به مباحث کارآفريني و استارت آپ، ابتدا مباني اوليه حرکت و موفقيت در اين موضوعات را دقيق مطالعه کنند و بعد از سنجش علاقه و امکانات خود و بررسي تجربيات مشابه داخلي و خارجي، پروژه کارآفريني يا استارت آپ خود را آغاز کنند تا ضريب موفقيت آن‌ها افزايش يابد.
استفاده از واقعيت مجازی، افزوده و ترکيبی
خلاصه روش پنجم
واقعيت مجازي کاربر را در يک دنياي خلق‌شده به‌وسیله کامپيوتر فرومی‌برد که می‌تواند در اين محيط راه برود، سخن بگويد ولی در واقعيت افزوده، کاربر دنياي واقعي را به همان صورت حفظ می‌کند ولي مقداري محتواي مجازي يا ديجيتال هم به آن اضافه می‌کند و به دنياي واقعي، محتواي جديد ديجيتالي می‌افزاید و…
مثال کاربردی دانشگاهی
مثلا در زمينه کارآفرینی یک اپليکيشن مبتني بر واقعيت مجازي، افزوده يا ترکيبي ارائه شود که در ضمن آن دانشجوی ايراني، با الگوهاي تازه کسب‌وکار در جهان و ايران، آشنا شود و افق‌هایی تازه براي اشتغال خود بيابد زیرا در جهان امروز، مدلها، ابزارها و روشهای کسب و کار تحت تاثیر فناوری اطلاعات، متحول شده است.
ايجاد پايگاه کلان داده و رايانش ابری
خلاصه روش ششم
کلان داده شامل اطلاعاتي با حجم زياد است که با روشهای نوين پردازش و ذخیره‌سازی، براي درک بهتر از دنيا و روند تصمیم‌گیری دقيقتر مورداستفاده قرار می‌گیرند. رايانش ابري نیز يک مدل از خدمات فناوري اطلاعات است که خدمات نرم‌افزاري و سخت‌افزاری را بر اساس تقاضاي مصرف‌کنندگان ارائه می‌دهد
مثال کاربردی دانشگاهی
مثلا اگر يک دانشجوي ايراني، پرسشی مثل‌اینکه « دلايل بی‌توجهی ايرانيان به علم و دانش پس از دهه هشتاد شمسي چیست؟» داشته باشد و بخواهد با استفاده از روش کلان داده، در اينترنت و شبکه‌های اجتماعي، يک داده‌کاوی عميق و گسترده انجام دهد تصور کنيد که اين تحقيق چقدر جذاب و پرهيجان خواهد بود.
استفاده از علوم شناختی و هوش مصنوعی
خلاصه روش هفتم
علوم شناختی، میان‌رشته‌ای بوده و ترکيبي از روان‌شناسي، فلسفه ذهن، عصب‌شناسي، زبان‌شناسي، انسان‌شناسي، علوم رايانه و هوش مصنوعي است و هوش مصنوعي عبارت است از مطالعه اینکه چگونه رايانه‌ها را مي‌توان وادار به کارهايي کرد که در حال حاضر انسان‌ها آن‌ها را صحيح يا بهتر انجام مي‌دهند.
مثال کاربردی دانشگاهی
مثلاً کارشناسان هوش مصنوعي می توانند يک اپليکيشن یا الگوریتم طراحي کنند که بر اساس معيارهايي چون: معدل سالهای مؤثر دبیرستان، ترازِ علمي، استعداد و علاقه، تيپ شخصيتي، شرایط خانوادگی، محل سکونت، جنسيت و… به دانش‌آموز کمک کند که براي انتخاب رشته، بهترين گزینه‌ها را در مقابل خود داشته باشند.
ساخت ربات متحرک/چرخ‌دار و گجت هوشمند
خلاصه روش هشتم
ربات‌های متحرک/ چرخ‌دار با استفاده از چرخ يا پا و ترکيبي از چرخ و پا، می‌توانند به انجام دستورات يا جابجايي وسايل و کالاهاي سبک و سنگين و… اقدام کنند. ابزارک (گجت) هوشمند نیز ابزارهاي الکترونيک هوشمندي هستند که با انجام کارهايي مانند تصويربرداري، اعلام زمان، سنجش دما و… زندگي انسان را آسان نموده است.
مثال کاربردی دانشگاهی
مثلا براي فراگرفتن زبان خارجي، می‌توان يک ربات متحرک يا چرخ‌دار، توليد کرد که بتواند چون يک دوست از زبان دوم، با شخص فراگیر به زبان خارجي موردنظرش صحبت کند و لغات و اصطلاحات موردنیاز او را سریعاً برايش معنا کند که شخص کاربر احساس کند با وجود این ربات متحرک، در ميان اهل زبانِ دوم، حضور فعال دارد.
توسعه اينترنت اشياء و پيوند انسان و رايانه
خلاصه روش نهم
اينترنت اشياء (چیز نت) يا Internet of Things در تلاش است که با پيوند اشياء و اينترنت و امکان کنترل آن‌ها در گوشي، تبلت و کامپيوتر، سطح کنترل و رفاه را در زندگي بشر افزايش دهد. نورولينک يا پيوند انسان و رايانه Neuralink نيز درصدد است با طراحي و نصب تراشه‌هایی در مغز انسان، ارتباط مغز و رايانه را ممکن سازد.
مثال کاربردی دانشگاهی
در موضوع اينترنت اشياء و نورولينک پرسش‌ها و فرضيات فراواني قابل‌طرح و بسط است. به‌عنوان‌مثال درباره نورولينک، اين فرضيه، جالب به نظر می‌رسد (البته در مثال مناقشه نيست) که با نصب يک الکترود يا ايمپلنت در مغز انسان، می توان افکار و اطلاعات را از مغز به رایانه و از رایانه به مغز، منتقل کرد.
طراحي الگوريتم، فلوچارت و تحليل برخط اطلاعات
خلاصه روش دهم
الگوريتم، مراحل و گام‌های مشخص حل يک مشکل يا تحقق يک هدف يا انجام هر کاری است. گام‌های اجرايي يا فلوچارت flowchart نيز تا حد زیادی، مانند الگوريتم است. طراحي سامانه جمع‌آوری و تحليل برخط اطلاعات، نقش مهمي در شناخت، تجزیه‌وتحلیل موضوعات و چالش‌های فردی، گروهی و دانشگاهی دارد.
مثال کاربردی دانشگاهی
مثال جالبی که در این زمینه قابل طرح است اینکه همه می دانیم قدرت در دنیای آینده، وابسته به میزان دانش و اطلاعات ناشی از کلان داده هاست. اساتید و دانشجویان رشته های مختلف می توانند سایت ها و موسسات آنلاینی برای تحلیل کلان داده در حوزه های مختلف، تاسیس و واقعیات جامعه را بررسی و ارائه نمایند.
استفاده از داده‌کاوی، وب دو و سه و مِتاورس
خلاصه روش یازدهم
داده‌کاوی هر روز از روشها و نرم‌افزارهاي جديدتري، بهره می‌برد. وب دو و سه نيز مبتني بر مشارکت و تعامل کاربران و مخاطبان و تعامل هدفمند نظرات، دیدگاه‌ها، نيازها و… است. متاورس (Metaverse) نیز نسل چهارم اینترنت است که در سالهای اخیر مطرح شده و امکانات و خدمات زیادی را به ارمغان آورده است.
مثال کاربردی دانشگاهی
مثلا لازم است شرکت‌هایی مرتبط با وب دو، سه و متاورس، که در شمار فناوری‌های پیشرفته، محسوب می‌شوند تأسیس و تشکیل شوند تا با برنامه‌ریزی، طراحی و تولید سخت‌افزار و نرم‌افزار متناسب با هر حیطه، ضمن جلوگیری از وابستگی کشور، نسبت به تأمین نیاز داخلی فردی، گروهی، دانشگاهی و اقشار جامعه اقدام نمایند.
ارتقاي کيفی اينترنت با دوازده روند/ فناوری
خلاصه روش دوازدهم
این روند/فناوری ها عبارتند از: 1.بهتر شدن به جای بودن صرف 2.هوشمند سازی 3.دنیای جریان ها 4.زندگی روی صفحه نمایش 5.دسترسی به جای مالکیت 6.اشتراگ گذاری 7. ضرورت فیلتر و پالایش 8.بازآرایی و باز ترکیب 9.تعامل پویا 10.ردیابی آسان 11.پرسشگری و زیر سوال بردن مفروضات 12.شروع دوباره فناوری ها.
مثال کاربردی دانشگاهی
مثلاً در زمينه تعامل پویا، لازم است سایت‌ها و مؤسساتی تأسیس شوند تا با آموزش برخط يا حضوري مهارتهای سواد رسانه‌ای و سواد اطلاعاتی به نوجوانان، جوانان و دانشجويان ايراني، نوع حضور و استفاده آن‌ها از اينترنت و شبکه‌های اجتماعي را بهينه نموده و به سمت آرامش، موفقيت و خوشبختی بیشتر سوق دهند.
معرفی کتاب پژوهش علمی هوشمند
یا روش تحقیق ایرانی
آنچه در بالا گذشت بخش هایی از روش پژوهش علمی هوشمند است که توسط دکتر کاظم عظیمی، در کتابی با همین عنوان (پژوهش علمی هوشمند یا روش تحقیق ایرانی) که نسخه الکترونیک آن در همین سایت قابل دسترسی و خرید است، با جزئیات کامل بیان گردیده است و فصل های آن به نیز به شرح زیر است:
فصل اول: چارچوب مفهومی، تعریف، مهارت‌ها و قوانین پژوهش علمی هوشمند
فصل دوم: چرخه پژوهش علمی هوشمند در سطح فردی، گروهی و دانشگاهی
فصل سوم: روشهای پژوهش علمی هوشمند در سطح فردی و گروهی
فصل چهارم: روشهای پژوهش علمی هوشمند در سطح دانشگاهی
فصل پنجم: نتیجه‌گیری، کاربست و پیشنهاد‌ها
برای کسب اطلاعات بیشتر یا خرید کتاب روی دکمه زیر یا تصویر جلد کتاب، کلیک نمایید
